Verbijsterd waren we. Toen we alle info bij elkaar gegoogeld en gebeld hadden, bleek de rouwadvertentie daadwerkelijk over ‘onze’ Léonie te gaan. We studeerden samen journalistiek en bleven elkaar zien na de opleiding. Ieder van ons vieren had verhalen te vertellen. Maar Léonie kon bogen op het mooiste vertelsel. Vóór haar carrièreswitch studeerde ze psychologie en op 25-jarige leeftijd ging ze aan de slag in een tbs-kliniek. Daar bleek van alles mis te zijn. Het werd haar afsluitende reportage voor de opleiding. Toen ervaren journalisten vervolgens riepen dat ze er een boek van moest maken, had ze haar eerste grote klus in the pocket, inclusief subsidie.
Creativiteit boek
Maar een manuscript schrijven is geen sinecure, wist ik inmiddels. Ik had zelf veel tijd gestoken in een reisgids over Nicaragua, die net in de winkel lag. We hielden elkaar op de hoogte van onze schrijfperikelen tijdens intervisieavondjes, etentjes en mailtjes. Toen ze besloot haar manuscript in Frankrijk af te ronden, verloren we langzaam contact.
Het liep niet goed af met Léonie. In Frankrijk kreeg ze psychische klachten en die hielden terug in Nederland aan. In 2011, op dertigjarige leeftijd, maakte ze een eind aan haar leven.
Het boek kwam er, gelukkig, want ze had een goed verhaal. Daar waren de media het wel over eens.
Verhalen over auteurs met wie het slecht afloopt zijn talrijk. Inmiddels is grootschalig onderzoek gedaan naar de link tussen creativiteit en psychische stoornissen. Die link is overtuigend aangetoond, maar wat is er eerst: de kip of het ei?
Mijn verhaal verscheen in Schrijven Magazine (no.5) en op deze website.
Ervaring niet vereist, Léonie Holtes, Uitgeverij Podium, ISBN 9789057592393
Beeld: Merlijn Doomernik
Meer lezen over wat ons drijft, zowel geestelijk als lichamelijk? Meld je hier aan.
Lees ook:
Heel indrukwekkend dit verhaal over Léonie Holtes, dit doet je heel veel.
Hopelijk wordt het boek door velen gelezen, een dierbaar bezit, ook voor haar ouders.
Creëren is psychisch balanceren. Ik geloof wel dat daar een grote kern van waarheid in schuilt. Om te kunnen creëren: muziek, schilderen, boeken, moet je je immers buiten de gebaande paden begeven. Althans, als je vernieuwend wilt en ook kunt zijn. Het lijkt mij dat je de dagelijkse beslommeringen even los moet laten en je helemaal moet richten op wat je tot uiting wilt brengen. Tenminste, in de kunst. Ik weet niet of dat altijd ook voor schrijven geldt. Is het niet ook een soort ambachtelijk werk? In ieder geval kan ik me goed voorstellen dat als je bezig bent met zo’n groot schrijfproject, je afsluit van sociale contacten om het gedaan te krijgen, plus een portie aanleg tot psychische klachten, dat het elkaar wel eens flink kan versterken. Ik kan mij zeker ook voorstellen dat als je zo bezig bent in je hoofd, dat de werkelijkheid en het dagelijks leven op de achtergrond raakt. Is volgens mij vooral ook het geval als je geen gezin/relatie of niet veel vrienden hebt.
In mijn artikel in Schrijven Magazine komt een auteur aan het woord die een wetenschappelijk (intellectueel) creatieproces in haar hoofd beschrijft. Dan treed je dus ook buiten de gebaande paden. Ze liep daarbij een ‘spierverrekking’ in haar hoofd op, zei ze. Ze omschreef het als een onbehaaglijke bewustzijnsverandering die af en toe nog de kop op steekt. Schrijven is inderdaad een ambacht, je past conventies toe. Maar het is ook een creatieproces. Je maakt continue keuzes die het uiteindelijke resultaat bepalen. Dat begint al op woordniveau.
Aanleg en omstandigheden spelen inderdaad ook een rol, zo meldt een wetenschapper in het artikel.