Seculiere spiritualiteit – Hoe zet je het dagelijks leven in perspectief als je geen religie aanhangt? Ik vertelde op het Amsterdamse festival WeMakeThe.City tijdens Urban Religion over mijn manier.
Wanneer ik mijn ogen open, kijk ik recht in die van een wildvreemde man. We zitten tegenover elkaar in het Amsterdamse Bos en beoefenen Insight Dialogue. Om ons heen zitten acht andere koppels op houten pallets die als bankjes zijn opgestapeld.
vipassanameditatie
Waar we mee bezig zijn? Met gesloten ogen focussen we op een vraag of thema, bijvoorbeeld vriendschap. Dan openen we onze ogen en begint een van de twee te vertellen wat in hem of haar opkomt. Dat kan van alles zijn. Een pijntje in je rug, of in je kont door de harde bank. Afdwalende gedachten. Een herinnering aan een goede vriend, misschien over een ruzie. De ander luistert alleen, maar allebei probeer je bewust te blijven van wat er binnen en buiten gebeurt. Na vijf minuten wisselen we van rol.
Insight Dialogue is een vorm van Boeddhistische vipassanameditatie, de moeder van mindfulness. Met vipassana maakte ik kennis toen ik door Birma reisde. Op het Birmese platteland dompelde ik me onder in een tiendaagse stilteretraite die draaide om opmerkzaamheid. Samen met voornamelijk Aziatische bezinningsgangers was ik een groot deel van de dag bewust van mijn innerlijk én van de omgeving; sensaties, emoties, geuren, geluiden, noem maar op.
Religieus?
Ik beoefen deze meditatie nog steeds, ook hier in de grote stad. Zowel thuis als in een meditatiecentrum op de Wallen. Of in de vorm van Insight Dialogue, zoals in het Amsterdamse Bos. Maar dat doe ik ook alleen, in de bioscoop of kroeg. Dan sta of zit ik even stil en neem waar wat er van binnen en om me heen gebeurt. Voel ik me rustig of blij, is mijn omgeving druk, kleurrijk of vol geluiden? Irriteren ze? En dat allemaal zonder er een oordeel over te vellen. Op zo’n moment stap ik terug uit het gedruis en zet alles even in perspectief.
Ben ik een boeddhist? Nee. Ben ik religieus? Niet precies. Spiritueel? Mogelijk. Maar wat zegt een woord, wanneer we spreken over dat universele gevoel van ongrijpbaarheid, de indruk dat we niet helemaal grip hebben op ons leven? Het feit dat we altijd achter de feiten aanlopen? En toch worden we steeds opnieuw geraakt door de wereld om ons heen, wat ons nieuwsgierig maakt. Deze indrukken doen ons ’s ochtends uit bed komen, zorgen dat de motor blijft draaien. Gaat dat over geloof? Nee, dat gaat over ervaring.
Seculiere spiritualiteit
Ik geloof niet dat meditatie mij een beter mens maakt. Ik volg geen specifieke leefregels, behalve de gewoonten die ik mezelf eigen maakte uit praktische overwegingen. Door Insight Dialogue met anderen te beoefenen, maak ik intensief contact met willekeurige personen. En hoe meer ik mediteer, hoe bewuster ik me van mijn omgeving ben.
Daarom geloof ik wél in alledaagse belevingen die moeilijk te sturen zijn en toch een groot deel van ons leven bepalen. Noem het seculiere spiritualiteit. Een beetje kaal en onopgesmukt misschien, maar ik vind die ervaringen indrukwekkend genoeg. Je kunt ze God noemen of Iets. Ik noem het leven.
.
Deze column sprak ik (in het Engels) uit tijdens het evenement Urban Religion in het Amsterdamse Pakhuis de Zwijger.
Heb je ideeën over seculiere spiritualiteit? Drop ze hier op het forum, dan pak ik ze op voor mijn boek over zingeving!
Mijn onderzoek naar zingeving volgen? Laat je e-mailadres hier achter.
Waardeer je dit artikel? En wil je weten welke rol zingeving speelt in ons leven en de maatschappij? Doneer dan een bedrag naar keus. Zo help je mij verder te werken aan een onderzoek naar zingeving en kwaliteitsartikelen hierover. Veel dank!
Tot nu toe gedoneerd: € 378,06
.
Lees ook:
Hier wil ik meer van weten, goed geschreven .
Dank! Wellicht spreekt dit artikel je dan ook wel aan:
https://www.jolandabreur.nl/ongeneeslijk-religieus/